Jesteś tutaj: Start
Dzień 11 listopada został wprowadzony do oficjalnego kalendarza świąt państwowych stosunkowo późno, bo dopiero pod koniec lat trzydziestych XX w. Ustawa Sejmu RP z 23 kwietnia 1937 r. głosiła, że dzień ów, „jako rocznica odzyskania przez Naród Polski niepodległego bytu państwowego i jako dzień po wsze czasy związany z wielkim imieniem Józefa Piłsudskiego, zwycięskiego Wodza Naczelnego w walkach o wolność Ojczyzny – jest uroczystym Świętem Niepodległości”.
Data 11 listopada 1918 r. upamiętniała moment przekazania przez Radę Regencyjną pełni władzy wojskowej Józefowi Piłsudskiemu. Także tego dnia Niemcy zawarły rozejm z państwami ententy we francuskim Compiègne, który de facto kończył I wojnę światową. Rocznicę tamtych wydarzeń obchodzono w Polsce co prawda już od 1919 r., niemniej jednak miały one charakter czysto wojskowy. Sytuacja uległa zmianie po przewrocie majowym 1926 r. Piłsudski – piastujący wówczas urząd premiera RP – ustanowił 11 listopada dniem wolnym od pracy w administracji rządowej; kilka lat później stał się także dniem wolnym w nauce. Odtąd w całym kraju odprawiano nabożeństwa w intencji ojczyzny, organizowano akademie i wieczornice oraz uroczyste parady wojskowe. W Drugiej Rzeczypospolitej Święto Niepodległości oficjalnie obchodzono tylko dwa razy – w 1937 i 1938 r.
Źródła: https://mojaniepodlegla.pl/
W dniu 19.06.2024 r. nasze muzeum odwiedziła grupa polskich żołnierzy- oficerów i podoficerów z jednostek wojskowych z całego kraju. Wycieczka zorganizowana była przez Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej z Warszawy w ramach podróży historyczno-wojskowej pt. ,, Szlakiem walk września. W 85 rocznicę agresji niemieckiej na Polskę”.
Emocje uczestników pikniku militarnego mówią same za siebie. Ciekawość, zainteresowanie, zdumienie, podziw, a przede wszystkim szczera radość z uczestnictwa w Nocy Muzeów '24 zorganizowanej przez Muzeum w Mokrej. Mnogość atrakcji, jakie 18 maja pojawiły się na placu, a o których pisaliśmy w poprzednich postach (zachęcamy do przejrzenia), zaskoczyła każdego, kto znalazł się przed budynkiem muzeum ale i w środku. W związku z tym, że Facebook niesie ze sobą pewne ograniczenia, w komentarzach pod tym postem zamieszczamy linki do fotorelacji dostępnej na naszej stronie internetowej: https://www.facebook.com/mokra.muzeum
„Od Mokrej do Monte Cassino – szlakiem 12. Pułku Ułanów Podolskich”
– to temat najnowszej wystawy przygotowanej na Jasnej Górze, której wernisaż odbył się 19 kwietnia.
Ekspozycja znajduje się w pawilonie wystaw czasowych w Bastionie św. Rocha. Wystawa na Jasnej Górze wpisuje się w obchody 85. rocznicy bitwy pod Mokrą, jednej z najbardziej bohaterskich bitew polskiego żołnierza z przeważającymi siłami Niemieckiej 4. Dywizji Pancernej oraz 80. rocznicą bitwy o Monte Cassino, w której oddziały 2. Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Władysława Andersa zdobyły włoski klasztor. Wystawa gromadzi unikatowe dokumenty, jak np. list żołnierza 12. Pułku Ułanów Podolskich z Kozielska czy oryginalną kurtkę mundurową typu battle-dress z kampanii włoskiej. Również nasze muzeum miało drobny wkład w tę wystawę użyczając organizatorom kilka eksponatów związanych z umundurowaniem i wyposażeniem kawaleryjskim.
Ułani Podolscy to wyjątkowa jednostka polskich sił zbrojnych. Brała udział w najgłośniejszych bitwach świata, m.in. w bitwie pod Borodino w 1812 r., w bitwie narodów pod Lipskiem w 1813 r., w walkach o Lwów w 1919 r., uczestniczyła w zajęciu Pomorza w 1920 r., w bitwie pod Komarowem w 1920 r., w boju pod Mokrą w 1939 r. czy w bitwie pod Monte Cassino w 1944 r. Do głównej wystawy dołączone zostały także pamiątki po Dywizjonie 305, który był czwartym dywizjonem bombowym sformowanym w Wielkiej Brytanii. Są to szczątki bombowca Vickers Wellington Ziemi Wielkopolskiej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego, zestrzelonego w maju 1941 r.
Wystawę "Od Mokrej do Monte Cassino — szlakiem 12 Pułku Ułanów Podolskich" w jasnogórskim Bastionie św. Rocha można zwiedzać do 30 września br.
Powstanie Muzeum Kultury Przeworskiej i Izby Pamięci Bitwy pod Mokrą łączy się z dniem 9 maja 1975 roku, kiedy to odsłonięty został pomnik ku czci bohaterów poległych na polach Mokrej 1 września 1939 roku. Podjęto wtedy działania zmierzające do utworzenia miejsca, w którym pamięć o zwycięstwie Wołyńskiej Brygady Kawalerii zostałaby godnie uczczona.
Decyzją dyrekcji Szkoły Podstawowej w Mokrej (od 1964 roku noszącej imię Bohaterów Bitwy pod Mokrą) utworzono Izbę Pamięci I Tradycji, w której zgromadzono oryginalne eksponaty z pola bitwy, zdjęcia, pamiątki oraz dary od rodzin poległych żołnierzy.
Izbą opiekowali się kolejni Dyrektorzy Szkoły: Stanisław Ćwik, Barbara Stępińska, Jadwiga Bronis – Kowalik, Olena Kęsy, a także nauczyciele pracujący w Szkole: m.in. Mirosława Kuplińska i Agnieszka Ciesielska.
Zbiory wzbogacały się przy okazji kolejnych obchodów rocznicy bitwy. Stopniowo w ich skład wchodziły także eksponaty dotyczące całości szlaku bojowego żołnierzy WBK, kontynuujących walkę po klęsce wrześniowej w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, oddziałach wojskowych Polski Podziemnej czy Armii Polskiej w ZSRR. Po odkryciu w 1994 roku w Mokrej stanowisk archeologicznych z okresu kultury przeworskiej – Izba zaczęła gromadzić informacje dotyczące także tej, dotychczas nieznanej części dziedzictwa historycznego Mokrej.
Do roku 2005 Izba mieściła się w budynku „starej szkoły” w Mokrej. Wtedy też jego stan techniczny wymusił na władzach Gminy decyzję o jego rozebraniu. Izba tymczasowo została przeniesiona do budynku „nowej szkoły”. Dzieliła wtedy miejsce z jedną z sal lekcyjnych. Tymczasowość tego rozwiązania spowodowała, że wkrótce przystąpiono do prac koncepcyjnych.
Pierwotnie planowano realizację budowy w ramach Programu Rozwoju Subregionu Północnego Województwa Śląskiego, jako części projektu „Historia i Kultura Gmin Dolnej Liswarty”. Ostatecznie zdecydowano na jego indywidualną realizację jako „Muzeum Kultury Przeworskiej i Izba Pamięci Bitwy pod Mokrą”. Projekt budowlany Muzeum został opracowany w 2008 roku przez Pracownię Architektoniczną – studio3 s.c. z Częstochowy. Dzięki uzyskanemu w 2009 roku dofinansowaniu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013, rozpoczęte zostały prace budowlane. Muzeum zostało otwarte 11 listopada 2010 roku.
Muzeum jest bezpośrednim kontynuatorem tradycji Izby Pamięci. Obecnie organizacyjnie podlega Gminnemu Ośrodkowi Kultury w Miedźnie. Jego nowoczesna forma i wyposażenie dają dodatkowe możliwości w eksponowaniu zbiorów. Poza stałymi wystawami dotyczącymi Bitwy pod Mokrą i Kultury Przeworskiej udostępnia swoje przestrzenie
innym instytucjom. Stale współpracuje z opolskim oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej. W roku 2011 zorganizowane zostały m.in. wystawa modeli czołgów, okrętów wojennych oraz samolotów z okresu II Wojny Światowej autorstwa Stefana Gadziny, wystawa motocykla BMW R-71 oraz wystawa autorstwa Jacka Jaśkiewicza zatytułowana „Wolni i solidarni”. Dla dzieci i młodzieży szkolnej oraz grup zorganizowanych przygotowane są lekcje muzealne pt.”Żywe oblicza historii”. Młodzież szkolna ma możliwość uczestniczenia w niecodziennych lekcjach muzealnych przygotowanych przez wykwalifikowanego opiekuna.